De tuatara is een reptiel van veertig tot zestig centimeter lang. Hij is grijs, bruin of groen gekleurd. Op zijn voorhoofd zit een derde oog, waarvan de precieze functie niet bekend is. De tuatara eet verschillende insecten en weekdieren en soms zelfs een soortgenoot. Zelf moet hij oppassen voor andere tuatara’s en door de mens geïntroduceerde dieren, zoals ratten en honden. De tuatara leeft alleen en paart eens in de vier jaar en legt eitjes. De temperatuur bepaalt het geslacht van de jongen.