De yacarekaaiman is een krokodilachtige van gemiddeld twee tot drie meter lang. Zijn leerachtige, gevlekte huid is donkerbruin tot zwart. In vergelijking met krokodillen heeft de yacarekaaiman een korte en brede snuit. Als hij jong is, eet hij insecten en slakken. Naarmate hij groter groeit, eet hij grotere prooien met zijn vlijmscherpe tanden: vissen, krabben, hagedissen en capybaras. In het paarseizoen hebben mannetjes en vrouwtjes meerdere partners. Het vrouwtje legt daarna twintig tot dertig eieren en bewaakt het nest vanaf een afstand. De temperatuur van het nest bepaalt het geslacht van de jongen.