De zwarte els is een boom die maximaal 24 meter hoog wordt. Hij heeft bijna ronde bladeren en vaak meerdere stammen. De wortels kunnen in water staan en houden zo rivieroevers stevig. Op de wortels zitten wortelknollen waarin bacteriën leven. Zij halen stikstof uit de lucht, die de boom via zijn wortels opneemt. De zwarte els bloeit met katjes, waaruit na de bevruchting houtige “proppen” met daarin de nootjes ontstaan. In de proppen zit lucht, waardoor ze blijven drijven en via het water verspreid worden.