Paardenhaarwormen zijn lange, dunne wormen die in zoet water leven. Vaak rollen ze zich op tot een bal. Ook tijdens het paren vormen het mannetje en vrouwtje een dichte kluwen. Volwassen paardenhaarwormen zijn vrijlevend, maar de larven zijn interne parasieten van geleedpotigen zoals kevers en sprinkhanen. Deze wormen hebben een eenvoudige lichaamsbouw, zonder bloedvatenstelsel of ademhalingsorganen. Ook het zenuwstelsel is zeer primitief. Het vroege stadium van de embryonale ontwikkeling van paardenhaarwormen lijkt op dat van ringwormen, geleedpotigen en weekdieren. Dat duidt erop dat ze aan elkaar verwant zijn.