De kemphaan is een middelgrote steltloper met een relatief groot lichaam en een vrij lange hals. Het vrouwtje heeft een bruin verenkleed. Het mannetje is buiten het broedseizoen grijsbruin. In het broedseizoen krijgt hij een opvallend verenkleed met een grote kraag en kuif. Op een gemeenschappelijke baltsplaats probeert hij zoveel mogelijk vrouwtjes te verleiden door schijngevechten met andere mannetjes te houden. Na het paren legt het vrouwtje gemiddeld vier eieren in een kuiltje in het gras. Ze broedt de eieren uit en zorgt voor de jongen. De kemphaan eet insecten, insectenlarven, wormen, slakken en kreeftjes.